De Hollandse IJssel

29 juli 2020
De Hollandse IJssel is prachtig en heeft bovenstrooms soms Vechtse allures. Dit deel van deze rivier hadden we nog niet ontdekt. Het benedenstroomse deel van de Hollandse IJssel tussen Gouda en de plek waar de rivier in de Nieuwe Maas stroomt, is heel druk met beroepsvaart. Dat merkten we vorig jaar, op de terugweg vanuit Duitsland. De rivier is daar nog breed en onder invloed van eb en vloed.

Wij varen nu vanuit Gouda de andere kant op, stapje voor stapje de Hollandse IJssel af richting IJsselstein. We willen de rivier goed leren kennen en blijven in elk stadje 3 dagen liggen. Zo komen we de de drukste vakantieperiode in het jaar op een leuke manier door.

Het eerste stukje was heel kort. Van het centrum van Gouda, via de Mallegatsluis de Hollandse IJssel op tot de Waaiersluis, waar de invloed van eb en vloed ophoudt. We worden geholpen door een enthousiaste sluismeester. Hij had een eigen bedrijf met veel stress en is nu sluiswacht. Hij geniet er zichtbaar van. Deze sluis wordt nu nog voornamelijk door de pleziervaart gebruikt, maar de extra “waaierdeuren” zijn nog in werking. Worden ook nog wel een enkele keer gebruikt. De sluis heeft normaal een schutlengte van 24 meter. Grotere schepen tot 38 meter kunnen dus niet geschut worden. Wanneer de waterstand aan beide zijden van de sluis echter even hoog staat, wordt de sluis geheel opengezet en kunnen de grotere schepen er ook door varen. Toch kan er dan ineens, door bijvoorbeeld een snel opkomende vloed, een krachtige stroming in de sluis ontstaan. De sluis kan dan niet meer veilig met de gebruikelijke sluisdeuren worden afgesloten. Op zo’n moment bewijzen de waaierdeuren hun waarde.

Het tweede deel van onze tocht over deze romantische rivier is van de Waaiersluis tot Haastrecht. Ook maar een stukje van nog geen 3 kilometer. Haastrecht ontstond rond 1100 op de plaats waar het veenriviertje de Vlist uitmondt in de Hollandse IJssel. Op grond van deze belangrijke ligging, op het kruispunt van twee waterwegen, heeft Haastrecht in 1396 stadsrechten gekregen.

We nemen vanuit Haastrecht bus naar Oudewater. Over de dijk en over het jaagpad maken we terug een prachtige wandeling naar Hekendorp. Een schattige plek waar je via een handbediend sluisje naar de Reeuwijkse plassen kunt varen, als je tenminste niet hoger bent dan twee meter.