De Zweedse scheren

mast+steunzeil
ontwerp steunzeiltje Tiberius

Langzaam kruipen we omhoog langs de Zweedse oostkust en komen steeds meer in de Zweedse scheren. Dat is prettig want dan vaar je beschut. Zeker met de alsmaar aanhoudende oosten winden van afgelopen weken. Die brengen prachtig zonnig weer maar ook golven van de Oostzee met zich mee.

Via het pittoreske Kristianopel, de grote stad Kalmar en het beetje rommelige, maar o zo romantische Blankaholm zijn we nu in Västervik aangekomen. Vanaf Kalmar varen we veel tussendoor routes door de scheren. Die zijn op dit moment, nu het voorjaar hier begint te ontluiken prachtig. Veel bloeiende struiken op de eilanden en hier en daar de uitbottende rietkragen op de meer besloten plekken. Het is een afwisselende tocht door smalle, door rotsen vernauwde smalle doorgangen en over grotere stukken open zee omgeven door tientallen eilandjes. Af en toe een aanlegplek met een huis,  een vuurtorentje of baken dat de weg wijst. Je moet opletten want overal liggen stenen vlak onder water.

In Kalmar heb ik een steunzeiltje uitgetekend om de boot bij deining te kunnen stabiliseren. We hebben het plan zelfs al met een zeilmaker in Kalmar besproken en hij zou het zeiltje voor ons kunnen maken. Toch twijfelden we nog. Niet alleen of zo’n zeiltje wel zou werken, maar ook om al het gedoe wat zo’n zeiltje met zich meebrengt. Uiteindelijk zijn we op een rotor-stabilisatiesysteem van DMS Holland gekomen: de MagnusMaster. Dat systeem werkt met het door Heirich Gustav Magnus ontdekte magnuseffect. Het zijn inklapbare roterende armen aan de boot die, door heel snel rond te draaien het schip stabiliseren. Soort zwemvliesjes zeg maar die de boot recht houden. Zo’n systeem neemt veel minder plek in dan de Seakeeper die we eerst op het oog hadden. Bovendien kan het systeem hier in Zweden worden ingebouwd. We zijn nu op zoek naar een werf die dat voor ons zou kunnen doen. We vermaken ons hier in Zweden dus uitstekend. Never a dull moment.

Välkommen till Torhamn

Admiraliteits-klokkentoren.Karlskrona
Admiraliteits klokkentoren in Karlskrona

19 mei We liggen in Torhamn, zowat aan de Oostkust van Zweden. Afgelopen 4 dagen zijn we door de Hanöbocht gevaren. Dinsdag 15 mei vanuit Simrishamn een lange en rustige oversteek naar een leuk haventje vlak bij Karlshamn. Op woensdag 16 mei dachten we eveneens rustig via de scheren rond Ronneby naar Karlskrona te varen, maar kwamen bedrogen uit. Het eerste stuk tussen de scheren was prachtig. Maar omdat we na de lunch geen zin hadden om voor een van de bruggen te wachten zijn we het laatste stuk rond Hasslö en Drottingskär buiten om gegaan. Dat hadden we niet moeten doen. Het was direct weer kermis in de boot. We werden voor de tweede keer heen en weer geslingerd. Vandaag vertelde hier op de haven een Zweed dat die bocht daar berucht om is. Geen wind en goed weer maar toch een vervelende puntige deining. Het eerste stuk tegen de golven op ging goed. Maar toen we op de kust aan moesten hielden we het niet meer. Af en toe was het patroon van de golven zo dat er 4 tot 5 golven, precies in de cadans van de boot aan kwamen rollen zodat Tiberius steeds verder rolde. Het was zelfs zo heftig dit keer dat we overwegen toch maar een stabilisator in te laten bouwen als we terug in Nederland zijn.

We zijn twee dagen in Karlskrona gebleven om een beetje bij te komen. Gekke stad overigens. Een groot deel van de stad is een rechthoekig grid van brede rechte straten zonder bomen. Negen jaar geleden vond ik er helemaal niets aan. Nu we ons wat verder in de stad verdiepen blijken er wel bijzondere delen te zijn. De Marinehaven van Karlskrona is een goed bewaard en compleet voorbeeld van een 17e eeuwse Europese vlootbasis. Hij stamt uit de tijd dat Zweden nog een grootmacht was, en ook Finland, Estland, Letland en delen van Noord-Duitsland tot haar grondgebied mocht rekenen. Veel elementen uit de toen gestichte stad zijn bewaard gebleven zoals de hier boven afgebeelde houten Admiraliteits klokkentoren, een prachtig park in het midden van de stad en de pittoreske wijk Björkholmen.

Ria.rabarber
Ria maakt rabarber schoon in Torhamn
Haven Torhamn
Een prachtige avond in de haven van Torhamn

Ystad

 

11 mei Omdat het een ideale dag is om naar Zweden te varen staan we vroeg op. We durven het haast niet te geloven. De zee is zo glad als een spiegel. Ze deinde heel zachtjes, zonder te rimpelen. Een nachtmerrie voor zeilers, maar ideaal voor ons. We besluiten dan maar ook direct naar Ystad te varen, op zo’n 100 kilometer van Mön. Met een snelheid van 13 kilometer is dat circa 8 uur. Möns Klint vervaagt en zakt langzaam achter ons in zee. Na een kleine twee uur varen is het eiland waar we vertrokken verdwenen in de nevel. Om ons heen is het niets. Hoog uit een enkel schip dat in de buurt komt of een werkeiland op zee. Tijd en ruimte vervaagt. Alleen het zoemen van de motor en de streep in het water die we achter laten. Via de AIS houden we wel de scheepvaart in de gaten die in de buurt komt. Maar die zie je pas op ongeveer een kilometer afstand. We zien de driehoekjes op het scherm van de plotter langzaam voort kruipen. Alleen als een vrachtschip of Ferry onze koers kruist verschijnt er een lichtgevende pijl op het scherm als waarschuwing. Na 6 uur komt er weer land in zicht. Ria heeft even het roer omdat ik een dutje doe. Nog even later doemen de eerste gebouwen van Ystad als schimmen in de nevel op. Na nog een uurtje  blijken het de silo’s van de fabriek op een schiereiland voor de stad te zijn. Langzaam begin de stad zich af te tekenen.

Het is altijd weer gek hoe de schaal van het land en de haven waar je naartoe vaart traag verandert. Eerst nauwelijks. Dan kruipt de tijd voort. Een uur gaat zo maar voorbij. Daarna iets sneller. Kan je nog rustig een kopje thee zetten. Langzaam tekenen zich gebouwen en een pier af. En voor je het weet moet je je snelheid aanpassen om goed te kunnen manoeuvreren in de smallere havenmond.

Ystad is een kruispunt. Het wordt vanaf het water dan ook gedomineerd door de ferry’s naar Świnoujście in Polen, Rostock in het voormalige Oost Duitsland en het eiland Bornholm van Denemarken. Daarbovenuit torent nog de veevoederfabriek die tot ver in zee steekt. Direct achter de haven ligt het station. En achter het spoor bevindt zich dan een aller vriendelijkste stad met Zweeds gekleurde huizen. Sommige straatjes zijn nog vanuit de tijd toen Ystad nog een dorp was. En o ja, ze zijn hier gek op oude auto’s. Ze rijden op Hemelvaartsdag in een luid toeterende, zich langzaam voortkruipende stoet langs de boulevard, tot het donker wordt. Vandaar de Chevrolet Bel Air op de voorgrond.

Gezicht Ystad

BewarenBewaren

Hemelvaartsdag in Gedser

 

10 mei We hebben vandaag een poging gedaan Møns Klint te bereiken. Dat is echter niet gelukt. Er stond een vervelende lange deining, dwars op Tiberius. Een uurtje geprobeerd maar het ging niet. Alle laden sprongen open en de stoelen slingerde door de boot. Het was gewoon niet fijn. Kijk het filmpje maar. 

7 mei Afgelopen dagen stond er minder deining. Maandag van Lübeck naar Burg op Fehmarn ging prima. De Haven van Burg op Fehmarn is leuk, zoals een haven hoort te zijn. Authentiek met een paar vissers, hoge silo’s van de veevoederfabriek, verschillende nautische winkels en een natuurlijk een oude havenkroeg. Heerlijk in het zonnetje ’s avonds in de kuip gegeten. Ook de oversteek naar Gedser op Femarn in Denemarken ging dinsdag goed. Ria heeft de Deense vlag met veel plezier geplaatst. De zonsondergang die je alleen hier kunt meemaken was verbluffend. Het licht doofde tergend langzaam en toonde alle kleuren van de regenboog.

5 mei Ons verblijf in Lübeck was buitengewoon. Genoten van de stoere haven en de filmische stad. Zaterdagavond bij de italiaan in een zijstraatje gegeten. We werden opgenomen in de buurt en het sociale leven. Verwarmend. Zondag een bezoek aan het Het Europese Hanzemuseum met een volledig interactieve presentatie, gebracht. Zo leer je nog eens wat.

Lübeck, Koningin van de Hanze

 

Stadsgezicht Lubeck

Eigenlijk is elke straat in Lübeck al een collage. Zoveel bouwstijlen, bouwtijden en kleuren staan door elkaar. De stad is bekend om de zeven koperen torens die boven de stad uittorenen. Maar Lübeck heeft zo veel meer te bieden. Ze beleefde een onstuimige groei aan het einde van de 12e eeuw, toen handelaren het succesvolle Hanze-verbond sloten. Lübeck was het middelpunt van de Hanze en barstte wel haast uit haar voegen. Door de natuurlijke barrière van water en de verschillende stadsmuren was de ruimte echter beperkt. Daarom werden inwoners van de stad verplicht om een deel van hun huis en tuin op te geven aan de nieuwkomers. Zo ontstonden talloze hofjes in de achtertuinen met lage poortjes waar je moet uitkijken om je hoofd niet te stoten.

De torens van de in 1173 gebouwde Dom heb ik centraal in het stadsgezicht geplaatst. Verder is het stadhuis, waar de Hanzen vergaderden, opgenomen. Het is rond 1300 in gotische, haast Moorse baksteen-stijl gebouwd, met twee spitse minaretten aan weerszijden. Maar ook een van de gespaarde oude stadspoorten, de Burgtor en de bekende hefbrug heeft een torentje. De hefbrug, met torens in neogotische stijl, dateert uit 1900 en werdt in opdracht van Keizer Wilhelm II gebouwd in verband met de aanleg van het Elbe-Lübeck-kanaal. En natuurlijk ontbreken de bekende Lübeckse panden met rijk geornamenteerde rode baksteen- gevels niet. Een kleur en uitstraling die ook verder in de steden rond de Oostzee zijn te zien. De klassieke en moderne varianten, vaak in pasteltinten passen daar goed bij. 

Tot slot is links het havenkwartier in beeld gebracht. Bureau wUrck uit Rotterdam heeft een prijsvraag gewonnen om het grote haven-schier-eiland tegen over de binnenstad te ontwikkelen. Het prachtige plan Media Docks, in een van de oude houten loodsen, is al gerealiseerd. Een spectaculair uitzicht-terras op de kop van het Wallhalbinsel ‘openbaart’ straks een nieuw perspectief op de oude Hanzestad en de rivier de Trave.

Schiffshebewerk Scharnebeck-Lauenburg

3 mei 2018 We liggen nu in het Mölln langs het prachtige Elbe Lübeck Kanaal. Gelukkig geen breed recht getrokken kanaal zoals we al veel gehad hebben, maar een haast vriendelijk meanderende, als rivier ogende waterweg, met een prachtig parkachtig landschap er langs. Je voelt dat we de Oostzee naderen. ’s Avonds glinster het water al extra voor ons op de Ziegelsee, waar onze gezellige jachthaven aan ligt.

Elde Lubeck Kanaal

2 mei 2018  Haast aan het eind van het Elbe Seiten Kanaal worden we samen met een Belgisch vrachtschip, in een grote bak met water, 38 meter naar beneden gebracht. Een spectaculaire ervaring…..

450 Kilometer kanalen en sluizen

Vandaag is het 1mei. Alles is hier in Uelzen, aan het Elbe-Seitenkanaal, gesloten. Vanaf Bremen zijn we hier via de Weser en het Mittellandkanaal gekomen. Onderweg tellen we de honderden bruggen. Vooral over het Mittellandkanaal. De sluizen worden groter en de kanalen breder. De laatste sluis hier bij Uelzen spande de kroon. Daar passen 160 appartementen in: 12 meter breed, 185 meter lang en 24 meter diep. We passen er gezamenlijk met een dubbele duwbak, die dan al twee uur lang voor ons zit te brommen, net in. De duwbak is 160, wij zijn 14,30 meter lang. Voelen ons klein. Hebben voor en achter nog een meter over.

Onderweg, in Hannover, bezoeken we de prachtige botanische tuin van De Herrenhäuser Gärten en het Sprengel Museum met 19de eeuwse kunst.

Omdat er in de City Marina tegenover de Elbphilharmonie, komende weken vanwege der Hafengeburtstag 2018 geen plaats is, varen we morgen direct door richting Lübeck. We hebben het plan om op de terugreis naar Nederland een bezoek aan Hamburg in te halen.